Evert Jan en Bas Daling willen de markt veroveren met Nederlandse biologische gedroogde sojabonen, geteeld in Flevoland. En dat lukt ze aardig!
Evert Jan kwam 25 jaar geleden voor ’t eerst met de sojateelt in aanraking. ‘Dit was in Oost Europa. Hier was het een gangbaar product, geteeld voor de industrie en de veehouderij. Toen dacht ik al: als de kans zich voordoet, wil ik proberen soja te telen in Nederland. Anderhalf jaar geleden kreeg ik weer contact met de veredelaar in Oost Europa en samen met mijn zoon Bas ben ik het avontuur gestart.’
De eerste oogst vorig jaar lukte en had een mooie opbrengst. ‘Vrij logisch’, vindt Evert Jan. ‘De zomer werkte perfect mee, er was voldoende warmte en we hoefden niet te beregenen. Vanwege de droogte in het voorjaar 2022 hebben we na het zaaien wel beregend. De bodemtemperatuur was goed, we hebben veel geleerd en we weten nu zeker dat het kan.’
Halverwege mei is er voor de tweede keer gezaaid. “Omdat het voor ons belangrijk is dat we een goed houdbaar product oogsten hebben we dit jaar het areaal beperkt. Door het late voorjaar hebben we het risico beperkt. We hadden zaad voor 8 hectare, maar door de onzekerheid in weersverwachting in mei is uiteindelijk besloten om 3 hectare te zaaien’. Het land wordt gehuurd van bioboer Stehouwer in Swifterbant. De soja komt nu goed op. Soja wordt één keer per jaar geoogst in september met een uitloop naar de eerste week van oktober.
De teelt van soja in Nederland staat nog in de kinderschoenen, daarom doen Evert Jan en Bas rassen- en teeltproeven. Ze hebben nu vier rassen gezaaid. Twee toppers van vorig jaar en twee nieuwe rassen. Ze testen welke entingen van Rhizobium – stikstofknobbelbacterie -het meeste effect hebben op het aantal stikstofwortelknobbeltjes. Zo leren ze ieder jaar bij over de teelt.
Bas en Evert Jan staan vaak op markten met hun biologische gedroogde soja. Niet alle reacties zijn dan direct positief. ‘Soja heeft een slechte naam. Veel mensen associëren het met de intensieve veehouderij, er worden bomen voor gekapt in het amazonegebied. De beeldvorming is niet altijd evengoed. Een groot aantal consumenten die peulvruchten eten, eten geen soja om deze redenen. Wanneer we in gesprek komen met die mensen en vertellen dat we soja in Nederland telen op een biologische wijze slaat de balans meestal wel positief uit. Vaak nemen ze dan een portie mee en krijgen we later enthousiaste reacties dat de smaak van onze soja zo goed is en bestellen ze een nieuw pakket op onze webshop.’ Evert Jan: ‘Elke keer blijkt maar weer, zaaien in de markt is moeilijker dan zaaien in het land’.
Ook hebben ze vorig jaar een velddag georganiseerd om familie, vrienden en belangstellenden de teelt en mogelijkheden van soja te laten zien. Dit jaar zijn ze weer van plan een open dag in het veld te organiseren en nu ook de klanten uit te nodigen. De zakelijke klanten kunnen dan met een stand bij het veld staan en de producten, zoals tempeh, tofu en sojasaus, die ze van de gedroogde soja maken, laten zien en proeven. ‘Ook zullen we zelf laten zien en proeven dat consumenten eenvoudig hun eigen dagverse sojamelk kunnen maken’.
Met deze publieksacties proberen Bas en Evert Jan hun klantenkring te vergroten. ‘Wanneer de markt groeit, vinden wij wel land om meer soja te telen. We benaderen ons product vanuit de markt, niet vanuit de teelt.’
Evert Jan en Bas hebben nu beide nog een baan naast hun soja-avontuur. Evert Jan als makelaar en zelfstandig financieel adviseur in de landbouw en het MKB en Bas als ZZP’er in de bollenteelt en akkerbouw. Uiteindelijk wil Bas verder met NL Soja BV. Doordat NL Soja nog geen dagtaak is verzorgt Evert Jan de webshop en de administratie. Het contact met de klanten doen Evert Jan en Bas gezamenlijk.
Op NL-soja.nl kun je gedroogde soja bestellen en is de teelt en verwerking van de soja tot gedroogde sojabonen via het blog geheel te volgen.