Menu
Nieuwe schuur brengt logistiek veel voordeel en bespaart veel gas en energie
De lelieoogst is in volle gang, terwijl de tulpenbollen de grond in moeten. Op het land worden, met een vaste groep medewerkers, de leliebollen geoogst en de tulpenbollen geplant. ‘We hebben één groep medewerkers die alle buitenwerkzaamheden doet’ vertelt Cyprian de Jong (54). ‘Dit geeft een fijne dynamiek binnen het bedrijf’.
Binnen zijn zo’n vijftien fitte medewerkers bezig met de verwerking van de leliebollen. Alhoewel er veel geautomatiseerd gaat, zoals het sorteren van de bollen op grootte, is er toch ook nog genoeg handwerk. Zo halen medewerkers handmatig de ‘afwijkende bollen’ uit het verwerkingsproces en moeten de volle kratten, bestemd voor aflevering, op tijd vervangen worden voor lege.
‘Van oktober tot de kerst hebben we veelal dezelfde groep mensen aan het werk. We proberen voor hen het werken hier zo prettig mogelijk te maken en dat zit in kleine dingen, zoals een kopje soep bij de lunch, speciale momenten als verjaardagen, sinterklaas, laatste bollen gerooid of geplant, het op tijd stoppen en een goede huisvesting. De juiste waardering en beloning voor de medewerkers maakt dat ze ieder jaar graag weer terugkomen.’
Toen Cyprian van school kwam en bij zijn vader en moeder in het bedrijf trok, lag de focus nog bij akkerbouw en tulpen. Het was Cyprian zijn wens om de focus te verleggen naar de bloembollenteelt waardoor de teelt van leliebollen erbij kwam. Ook nu worden er nog een klein beetje gerst en uien geteeld.
historie
Cyprian is samen met Alice en de kinderen Marit (18) en Jens (15) de derde generatie op het bedrijf aan de Noordermeerweg in Rutten. Zijn opa en oma kwamen met een boot met 11 koeien en 14 kinderen van Ameland via de Waddenzee en het IJsselmeer naar Rutten. Met de kudde koeien liepen ze van de loswal in het dorp naar de boerderij. De kinderen vingen op de dam van de boerderij de koeien op. Op het gemengde bedrijf werden voornamelijk aardappels, bieten en gras verbouwd. Nadat het bedrijf werd overgenomen door de vader en moeder van Cyprian werd er in 1976 gestopt met veeteelt. De koeien gingen de deur uit en er werd gestart met de teelt van tulpen op een halve hectare.
Inmiddels is de tulpenteelt gegroeid naar 40 hectare en worden er 55 hectare lelies geteeld. Van de tulpenbollen gaat 50% naar de broeierijen in Nederland en 50 procent wordt voor export aangeboden. Bij de lelies ligt de verhouding op 10 procent voor de broeierijen en 90 procent voor de export. Vier hectare lelieschubbenteelt vindt plaats buiten de Noordoostpolder in Overijssel op wat zuurdere en zanderiger grond waar de schubben beter groeien. De schubben vormen nieuwe kleine bolletjes, die als plantgoed dienen voor de volwassen bol.
oogst
Met transport van drie kiepers worden de bollen, gerooid op het land met een eigen rooimachine, naar de verwerkingsschuur gebracht. Na het zeven wordt de buiten de schuur opgevangen overtollige grond teruggebracht naar het perceel waar het vandaan komt. Op de spoellijn worden de lelies in drie stromen gescheiden: leverbare bollen, plantgoed en afval. In de spoellijn worden de wortels los en schoongespoeld. De klontjes die in de wortels blijven hangen, worden er later met de hand uitgehaald. Vanuit de spoellijn wordt alles in kuubskisten opgevangen. Deze kisten met bollen staan 1 tot 2 dagen voor de droogwand waar met buitenlucht de leliebollen in de juiste vochtconditie worden gedroogd. Deze vochtconditie is nodig om de kwaliteit van de bol te behouden. Partijen die verwerkt zijn worden gekoeld bewaard. Nu nog bij zo’n 4-5 graden, dit daalt met kerst naar ongeveer 1 graad Celsius. Plantgoed wordt bij ongeveer 0 graden bewaard.
innovatie
Net voor de oogst is de nieuwe schuur (2000 vierkante meter) opgeleverd. Hiermee kunnen alle bollen op één locatie verwerkt worden. De nieuwe schuur is door een brede corridor verbonden met de bestaande schuur, waardoor alle logistiek binnendoor kan. Door het plaatsen van een brandmuur is de totale oppervlakte van de bedrijfsgebouwen in compartimenten verdeeld, waarmee hij voldoet aan de eisen voor de brandverzekering. Op beide kanten van het dak zijn zonnepanelen gelegd, waarmee zowel de ochtend- als de avondzon gevangen kan worden. Op de bestaande loods is hiervoor een nieuw dak gelegd. De nieuwe bewaarcellen die gelijk met de bouw zijn gerealiseerd worden rechtstreeks door de zonnepanelen van stroom voorzien. Ook is de oude koeling in de cel vervangen door een ammoniak koeling. Ammoniak of NH3 is een natuurlijk koudemiddel. De schuur wordt verlicht met zuinige ledlampen. ‘Alles bij elkaar maakt dat we flink besparen op gas en elektriciteit in ons bedrijf, dit past bij deze tijd van energietransitie. Naast de stappen die nu gezet zijn in deze energietransitie blijf ik natuurlijk alert om te kijken wat beter kan.
In de toekomst zie ik nog een grote uitdaging en dat is het telen van een kwalitatief goede en gezonde bol binnen het huidig toegestane gewasbeschermingsmiddelenpakket. Momenteel wordt er volop onderzoek op de toepasbaarheid van bruikbare groene middelen in de bollensector gedaan. Dit biedt kansen’.
Cyprian weet dat er altijd een markt zal blijven voor bolbloemen. ‘Mensen zijn gelukkiger met bloemen om hen heen.’
Heeft u ook een mooi verhaal voor de Westfrieskrant?
Tip onze redactie!
Wij vertellen graag uw verhaal. Stuur uw artikel met goede kwaliteit beeldmateriaal op naar: redactie@mediain.nl
Krijg als eerste toegang tot premium content!
