0°C

Doorbraak in strijd tegen miljarden kostende aardappelziekte 

Onderzoeker Daniel Moñino-López heeft een doorbraak bereikt in de strijd tegen de verwoestende aardappelziekte Phytophthora die wereldwijd voor miljarden euro’s aan schade veroorzaakt. Dat meldt de Wageningen University & Research (WUR).

De aan de WUR verbonden Moñino-López slaagde erin om aardappelplanten resistent te maken tegen Phytophthora infestans, de veroorzaker van de aardappelziekte. Hij gebruikte hiervoor de genbewerkingstechnologie CRISPR-Cas, publiceerde de WUR.  

Met die bewuste methode kan DNA nauwkeurig worden aangepast. Moñino-López wijzigde niet-functionele resistentiegenen van de ziektegevoelige aardappelrassen in genvarianten die voorkomen in wilde aardappelsoorten die resistent zijn tegen de veroorzaker van de ziekte. Dit deed hij zonder vreemd DNA te introduceren in het aardappelgenoom. 

Het resultaat is een aardappelplant die veel minder gewasbeschermingsmiddelen nodig heeft. Een proces dat met conventionele veredeling jaren had geduurd. De ontdekking van Moñino-López is veelbelovend, zeker omdat de aardappelziekte zich snel aanpast en voor veel schade zorgt.  

De aardappel is na rijst en tarwe wereldwijd het belangrijkste voedselgewas voor menselijke consumptie. De aardappelziekte is een constante bedreigding die jaarlijkse tussen de 3 en 10 miljard euro aan opbrengstverlies en extra kosten zorgt.  

Toch zal het nog even duren voordat de ontdekking van Moñino-López zal worden toegepast door aardappeltelers. Producten die met CRISP-Cas zijn behandeld, moeten voldoen aan strenge regelgeving om de veiligheid te garanderen. Dit brengt volgens veredelaars nog te hoge kosten met zich mee. De Europese Commissie heeft echter geconcludeerd dat de huidige regelgeving niet voldoet en komt halverwege dit jaar met een voorstel voor een nieuwe – soepelere – richtlijn waarover de lidstaten gaan stemmen. Tot die tijd zal de veelbelovende ontdekking waarschijnlijk nog in het laboratorium blijven.  

CRISPR-Cas 
De technologie CRISPR-Cas is niet gemaakt in het lab, maar komt uit de natuur. Bacteriën bevatten het systeem als een afweer tegen virussen die hun cel proberen binnen te dringen. Het beschermingsmechanisme herkent het genetisch materiaal van zulke ziekteverwekkers en knipt het vervolgens kapot om het virus uit te schakelen. Wageningse wetenschappers, waaronder John van der Oost, brachten dit afweersysteem in bacteriën in kaart. In 2012 ontdekten onderzoekers dat ze het systeem zelf konden programmeren zodat het niet stukjes virus, maar ieder gewenst stukje genetisch materiaal herkent en knipt. 

De Ierse hongersnood 
Phytophthora wordt veroorzaakt door de oömyceet (waterschimmel) Phytophthora infestans. In het midden van de negentiende eeuw zijn hierdoor in Ierland en op het Europese vasteland miljoenen mensen omgekomen. Alleen al in Ierland kwamen ongeveer een miljoen mensen om van de honger en vonden er een miljoen gedwongen emigraties plaats. Tegenwoordig is de aardappelteelt afhankelijk van meerdere behandelingen met chemische gewasbeschermingsmiddelen tegen Phytophthora, wat duur is en slecht voor het milieu. 

Bronnen:
CRISPR-Cas – nauwkeurige aanpassing van DNA
Doorbraak in strijd tegen verwoestende aardappelziekte

Wees sociaal, deel lokaal!

Facebook
Twitter
LinkedIn
WhatsApp
Voor meer informatie, kunt u onze Facebook pagina bezoeken!

Heeft u ook een mooi verhaal?

Tip onze journalisten!

Heeft u ook een mooi verhaal voor de Westfrieskrant?

Tip onze redactie!

Wij vertellen graag uw verhaal. Stuur uw artikel met goede kwaliteit beeldmateriaal op naar: redactie@mediain.nl