Kriellaars Boomkwekerijen: vitale onderstammen vormen de basis voor een goede fruitteelt

Meer dan drie miljoen onderstammen per jaar

Mark Kriellaars en zijn vriendin Annamiek Naaktgeboren namen hun bedrijf in 2001 over van Marks ouders, Ger en Marian Kriellaars, die in 1981 startten met het telen van onderstammen. Zij kochten de boerderij aan de Tollebekerweg in Espel om voor zichzelf te kunnen beginnen. Ger was daarvoor jarenlang in de boomkwekerijsector werkzaam geweest. Hij legde de moerbedden aan en hiermee de basis voor productie van onderstammen van topkwaliteit. Omdat het onmogelijk en te kostbaar was in één keer 10 hectare moerbedden aan te leggen, werden er de eerste jaren ook nog aardbeien, uien, prei, aardappels en coniferen, buxus en kerstbomen gekweekt. 

Het duurt twee jaar voor er een eerste opbrengst van de moerbedden komt. In het derde jaar is de opbrengst pas kostendekkend voor dat teeltjaar. Elk jaar werden de moerbedden uitgebreid, totdat er na vijf jaar alleen nog maar onderstammen voor appel-, peren- en pruimenbomen voor de professionele fruitteelt geteeld werden.  

De moerbedden zijn het basismateriaal van de onderstammenteelt. De oudste bedden zijn inmiddels de veertig gepasseerd, maar leveren nog steeds een goede kwaliteit stammen af. Ieder voorjaar worden de ruggen van de moerbedden afgeploegd, waardoor ze vrij komen te liggen en weer kunnen uitlopen. Het onkruid in de moerbedden wordt voornamelijk mechanisch verwijderd. In het kader van efficiency en verlaging van de productiekosten is Kriellaars Boomkwekerijen goed bij de tijd als het gaat om mechanisatie.  

Kriellaars heeft nu nog twee geavanceerde rooimachines, een derde machine is een aantal jaar geleden verkocht aan een collega uit België, de rooimachines zijn in samenwerking met een aantal technische bedrijven ontwikkeld. Deze machines worden ook voor loonwerk ingezet bij collega telers. Het rooien van moerbedden is precisiewerk, waarbij de planten van het moerbed worden gezaagd. Het bepalen van de zaagdiepte gaat vooral op het gehoor en dat is ook de reden dat de zwenkbare bedieningscabine naast de machine dicht bij het zaagblad hangt.  

Ook het sorteren, planten, aanaarden en opschonen van de onderstammen gaat machinaal met speciaal ontwikkelde machines. Het sorteren van de kleinere partijen en de zwaardere onderstammen doet Kriellaars in de winter op het eigen bedrijf. De gangbare onderstammen worden naar een sorteer bedrijf in Polen gebracht en komen daarna weer terug voor de verkoop.  

Voordat de onderstammen verkocht worden, worden deze virusvrij en soortecht gecertificeerd. De onderstammen vormen de basis voor een fruitboom die gemiddeld zo’n twaalf tot veertien jaar vrucht moet geven en is daarmee erg belangrijk. Kwaliteit staat dan ook voorop bij Kriellaars.  

Mark werkt veel zoals hij zelf zegt ‘op gevoel’, met de natuur mee. “We zijn vijftien jaar geleden de bodem anders gaan bewerken. Wanneer de balans in de bodem goed is, lever je kwalitatief betere producten. Ook is de onkruid druk minder. Ik kan aan het onkruid dat er groeit, zien wat er mis is met de bodem, of er bijvoorbeeld te veel stikstof in zit of magnesium of ijzer. Omdat wij voeden vanuit de bodem is het niet altijd nodig om insecticiden te gebruiken. Waar het kan gebruiken we biologische middelen. Deze werken vaak op geur, zoals bijvoorbeeld muntextract tegen luizendruk. In plaats van kunstmest gebruik ik gecoate meststof. Dit geeft langzaam voedingsstoffen af, waardoor je geen groeistoten hebt. Omdat we terug willen in chemische meststoffen heb ik nu lavameel gekocht. Dit is ook natuurlijk en zorgt voor beter en harder blad, waardoor het weerbaarder wordt tegen insecten.”

Voor een betere werking van de gewasbeschermingsmiddelen en een vitaler gewas gebruikt Kriellaars gevitaliseerd leidingwater bij het spuiten. Hierin zit geen ijzer en het heeft geen hoge ph waarde. De overstap naar hemelwater staat nog op zijn wensenlijstje.   

Van de onderstammen gaat de helft de exporthandel in en de andere helft wordt rechtstreeks afgezet aan boomkwekerijen in Nederland en België. Bij deze boomkwekerijen wordt de stam geënt met de vruchtdrager tot fruitboom. Na twee jaar worden de bomen afgezet naar de fruittelers. Voor meer informatie: https://www.kriellaars.nl.